Als je een product, gebouw of constructie ontwerpt, denk je vaak aan hoe het eruit moet zien, hoe het gebruikt gaat worden en hoe lang het mee moet gaan. Maar voor je het weet, vergeet je de veiligheid van de mensen die het gebouw gaan bouwen. Veel ongelukken kunnen worden voorkomen als er in de ontwerpfase al goed wordt nagedacht over risico’s.
Het is belangrijk om vroeg in het proces een veiligheidscoördinator aan te stellen. Samen met het ontwerpteam maakt hij of zij een plan (het V&G-plan) waarin staat welke risico’s er zijn en wat je kunt doen om die kleiner te maken.
Een goed ontwerp houdt ook rekening met hoe het gebouw gebouwd gaat worden. Als je bijvoorbeeld kiest voor grote prefab-onderdelen, hoeven bouwvakkers minder op hoogte te werken. Ook kun je het ontwerp zo maken dat tijdelijke steigers of ondersteuningen makkelijk en veilig geplaatst kunnen worden.
Tijdens het ontwerpen is het slim om een risicoanalyse te doen. Je kijkt dan naar mogelijke gevaren, zoals werken op hoogte of instortingsgevaar bij graafwerk. Als je deze risico’s al in het ontwerp meeneemt, kun je ze beter beheersen tijdens de bouw.
Goede samenwerking is ook belangrijk. Ontwerpers, aannemers en andere betrokkenen moeten goed met elkaar praten over veiligheid. Zo weet iedereen waar hij of zij op moet letten.
Tot slot is het belangrijk dat iedereen die aan het ontwerp werkt genoeg weet over veiligheid in de praktijk. Vergeet vooral niet om iemand mee te laten kijken die daadwerkelijk gaat bouwen, zoals een ervaren uitvoerder. Door ervaringen te delen groeit het bewustzijn. Zo wordt veiligheid een vanzelfsprekend onderdeel van het werk.
Veilig bouwen begint dus niet op de bouwplaats, maar bij de eerste ideeën en wensen van de opdrachtgever. Daarna worden belangrijke keuzes gemaakt achter de tekentafel. Door in het ontwerp goed na te denken over risico’s, kun je veel ongelukken voorkomen. Je zorgt voor een veilige werkomgeving én je bent waarschijnlijk goedkoper en sneller klaar.
